“โรคไตเรื้อรัง” เป็นหนึ่งในโรคที่ต้องใช้เวลาในการรักษายาวนานและมีค่าใช้จ่ายสูงอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะเมื่อเข้าสู่ระยะสุดท้ายที่จำเป็นต้องบำบัดทดแทนไต ไม่ว่าจะเป็นการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม หรือการล้างไตทางช่องท้อง ความกังวลเรื่องค่าใช้จ่ายอาจบั่นทอนกำลังใจทั้งของผู้ป่วยและคนดูแล
แต่สำหรับครอบครัวข้าราชการ The Medicative ขอบอกข่าวดีว่าคุณไม่ได้ต่อสู้เพียงลำพังค่ะ สิทธิสวัสดิการข้าราชการได้ออกแบบ
“โครงการเบิกจ่ายตรงผู้ป่วยล้างไต” ขึ้นมาโดยเฉพาะ เพื่อลดภาระและอำนวยความสะดวกให้ผู้ป่วยสามารถเข้าถึงการรักษาได้อย่างต่อเนื่องโดยไม่ต้องสำรองจ่าย
สิทธิครอบคลุมอะไรบ้าง?
โครงการนี้ครอบคลุมการบำบัดทดแทนไตสำหรับผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย 2 วิธีหลัก คือ:
- การฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (Hemodialysis): คือการนำเลือดออกจากร่างกายมาฟอกผ่านเครื่องไตเทียมเพื่อกำจัดของเสีย แล้วนำเลือดดีกลับเข้าสู่ร่างกาย
- การล้างไตทางช่องท้อง (Peritoneal Dialysis): คือการใส่น้ำยาล้างไตเข้าไปในช่องท้อง เพื่อกรองของเสียออกมาผ่านทางสายยาง
- การปลูกถ่ายไต (Kidney Transplantation): คือการผ่าตัดนำไตที่แข็งแรงจากผู้บริจาคมาใส่ในร่างกายผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย เพื่อให้ทำหน้าที่กรองเลือดแทนไตเดิมที่ล้มเหลวไป
โดยสิทธิประโยชน์ที่สำคัญที่สุดคือ
ระบบเบิกจ่ายตรง ที่สถานพยาบาลจะเบิกค่าใช้จ่ายกับกรมบัญชีกลางโดยตรง ทำให้ผู้ป่วย ไม่ต้องสำรองจ่ายเงินค่ารักษาพยาบาลไปก่อน
อัตราการเบิกจ่าย: กรมบัญชีกลางจะจ่ายค่าบริการให้สถานพยาบาลในอัตรา ครั้งละไม่เกิน 2,000 บาท สำหรับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม
ใครใช้สิทธิได้บ้าง?
ผู้ที่สามารถเข้าร่วมโครงการเบิกจ่ายตรงผู้ป่วยล้างไตได้ คือ
“ผู้มีสิทธิ” และ “บุคคลในครอบครัว” ที่ชอบด้วยกฎหมาย 51 ซึ่งป่วยเป็นโรคไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายและจำเป็นต้องได้รับการบำบัดทดแทนไต ได้แก่:
- ตัวข้าราชการ/ลูกจ้างประจำ/ผู้รับบำนาญ
- บิดาและมารดาที่ชอบด้วยกฎหมาย
- คู่สมรสที่ชอบด้วยกฎหมาย
- บุตรที่ชอบด้วยกฎหมาย (อายุไม่เกิน 20 ปีบริบูรณ์ และเบิกได้ไม่เกิน 3 คน)
ข้อควรรู้: ผู้ที่จะเข้าร่วมโครงการเบิกจ่ายตรงนี้ได้ จะต้อง ไม่มีสิทธิซ้ำซ้อน จากหน่วยงานอื่น เช่น สิทธิประกันสังคม สิทธิ อปท. หรือสิทธิรัฐวิสาหกิจ
ใช้สิทธิที่ไหนและอย่างไร?
นี่คือความพิเศษของโครงการนี้ค่ะ เพราะเปิดกว้างให้เข้ารับบริการได้ทั้งในสถานพยาบาลของรัฐและเอกชน (ที่เข้าร่วมโครงการ)
ขั้นตอนการใช้สิทธิ:
- สมัครเข้าร่วมโครงการ: ผู้ป่วยต้องให้แพทย์ผู้ทำการรักษาที่สถานพยาบาลของทางราชการประเมินและส่งข้อมูลสมัครเข้าร่วม “โครงการเบิกจ่ายตรงผู้ป่วยล้างไต” กับกรมบัญชีกลางก่อน
- เลือกสถานพยาบาล: เมื่อได้รับการอนุมัติแล้ว สามารถเข้ารับบริการล้างไต ณ สถานพยาบาลที่สมัครไว้ได้เลย
กรณีรับบริการในสถานพยาบาลของทางราชการ:
- สามารถใช้สิทธิเบิกจ่ายตรงได้ทันที โดยสถานพยาบาลจะเบิกกับกรมบัญชีกลางให้เอง 57
กรณีรับบริการในสถานพยาบาลของเอกชน:
- ทำไมถึงใช้สิทธิที่ รพ.เอกชนได้? สิทธินี้เกิดขึ้นในกรณีที่สถานพยาบาลของทางราชการที่เราลงทะเบียนไว้ มีเครื่องล้างไตไม่เพียงพอ หรือจำเป็นต้องส่งตัวผู้ป่วยไปรับบริการที่อื่น
- เงื่อนไขสำคัญ: สถานพยาบาลเอกชนแห่งนั้น ต้องเข้าร่วมโครงการเบิกจ่ายตรงผู้ป่วยล้างไตกับกรมบัญชีกลางด้วย
- การเบิกจ่าย: ผู้ป่วยสามารถเข้ารับการล้างไตที่โรงพยาบาลเอกชนที่เข้าร่วมโครงการได้ โดยไม่ต้องสำรองจ่าย เช่นเดียวกับโรงพยาบาลรัฐ ในอัตราครั้งละไม่เกิน 2,000 บาท
ระยะเวลาในการใช้สิทธิ
สามารถใช้สิทธิได้ต่อเนื่องตราบใดที่ยังคงสถานะเป็นผู้มีสิทธิหรือบุคคลในครอบครัวตามสวัสดิการข้าราชการ และยังมีความจำเป็นต้องได้รับการบำบัดทดแทนไตตามคำวินิจฉัยของแพทย์
การต่อสู้กับโรคไตเรื้อรังต้องอาศัยทั้งกำลังกายและกำลังใจ การมีหลักประกันที่มั่นคงอย่าง “โครงการเบิกจ่ายตรงผู้ป่วยล้างไต” จะช่วยแบ่งเบาภาระทางการเงินได้อย่างมหาศาล ทำให้ผู้ป่วยและครอบครัวสามารถทุ่มเทกับการรักษาได้อย่างเต็มที่ นี่คือสิทธิประโยชน์ที่จับต้องได้และพร้อมช่วยเหลือคุณในวันที่ต้องการการดูแลมากที่สุดค่ะ
คำถาม-คำตอบ (Q&A) สิทธิข้าราชการผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรัง (คำถามยอดนิยม)
Q: หากต้องฟอกเลือด (HD) ที่โรงพยาบาลเอกชน จะเบิกได้หรือไม่?
ได้ หากโรงพยาบาล/หน่วยไตเทียมเอกชนแห่งนั้น เข้าร่วมระบบเบิกจ่ายตรง (HD) กับกรมบัญชีกลาง และสถานพยาบาลของรัฐไม่มีเครื่องไตเทียมหรือมีไม่เพียงพอในการให้บริการ โดยจะเบิกได้ตาม อัตราเหมาจ่าย ที่กรมบัญชีกลางกำหนด (ไม่ใช่ตามอัตราจริงของเอกชน)
Q: ต้องทำเรื่องขออนุมัติก่อนรักษาหรือไม่?
สำหรับการบำบัดทดแทนไตโดยทั่วไป (ฟอกเลือด/ล้างไตทางช่องท้อง) หน่วยไตเทียมจะดำเนินการ ลงทะเบียนผู้ป่วยและเบิกจ่ายตรงแทน ให้คุณเลย แต่สำหรับการ ปลูกถ่ายไต และการใช้ยาบางรายการ ที่มีค่าใช้จ่ายสูง คุณอาจต้องผ่านขั้นตอนการประเมินและขออนุมัติจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญก่อนเริ่มการรักษา
Q: ยารักษาโรคไตที่ราคาสูง สามารถเบิกได้ทั้งหมดเลยหรือไม่?
ค่ายาจะเบิกได้ตาม บัญชียาหลักแห่งชาติ และตามรายการยาที่กรมบัญชีกลางกำหนด รวมถึงแนวทางสำหรับ ยาราคาแพง ที่ต้องมีหนังสือรับรองจากแพทย์ และต้องเบิกในระบบเบิกจ่ายตรงเท่านั้น รายการยาที่ไม่ได้อยู่ในเกณฑ์จะไม่สามารถเบิกได้
Q: ถ้าได้รับการปลูกถ่ายไตแล้ว จะต้องจ่ายค่ายาเองหรือไม่?
ค่าใช้จ่ายในการปลูกถ่ายไต รวมถึง ยากดภูมิคุ้มกัน (Immunosuppressive Drugs) หลังผ่าตัด จะมีหลักเกณฑ์และอัตราการเบิกจ่ายที่กรมบัญชีกลางกำหนด ซึ่งมักจะครอบคลุมค่าใช้จ่ายส่วนใหญ่ แต่อาจมีบางรายการหรือบางส่วนที่ต้องร่วมจ่าย ขึ้นอยู่กับชนิดของยาและข้อกำหนดล่าสุด
Q: ต้องมีโรคไตวายเรื้อรังระยะไหน ถึงจะเริ่มใช้สิทธิบำบัดทดแทนไตได้?
ต้องได้รับการวินิจฉัยจากแพทย์ว่าเป็น โรคไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย (End Stage Renal Disease) และมีความจำเป็นต้องได้รับการบำบัดทดแทนไต (เช่น ค่าอัตราการกรองของไต, eGFR, ต่ำกว่า 15 มล./นาที/1.73 ตร.ม.)
