การตรวจคลื่นเสียงสะท้อนหัวใจ (echo)

การตรวจ echocardiogram เหมาะสำหรับผู้ที่มีอาการผิดปกติที่อาจเกี่ยวข้องกับโรคหัวใจ หรือผู้ที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยง โดยแพทย์อาจแนะนำให้ตรวจในกรณีต่อไปนี้

ผู้ที่มีอาการผิดปกติของหัวใจ

หากคุณมีอาการเหล่านี้ ควรเข้ารับการตรวจ echocardiogram เพื่อประเมินสุขภาพหัวใจของคุณ

• • เจ็บหน้าอก – โดยเฉพาะเมื่อออกแรง หรือรู้สึกแน่นหน้าอก
  • ใจสั่น หัวใจเต้นผิดจังหวะ – อาจเกิดจากภาวะหัวใจเต้นเร็วเกินไปหรือช้าเกินไป
  • หายใจลำบาก หายใจไม่อิ่ม – อาจเป็นสัญญาณของภาวะหัวใจล้มเหลว
  • เวียนศีรษะ หน้ามืด เป็นลมบ่อย – อาจเกิดจากปัญหาการไหลเวียนของเลือดในหัวใจ
  • ขาบวม ข้อเท้าบวม – เป็นสัญญาณของภาวะหัวใจล้มเหลวที่ทำให้เลือดคั่งในร่างกาย
  • มีเสียงฟู่ในหัวใจ (heart murmur) – อาจเป็นสัญญาณของลิ้นหัวใจรั่วหรือลิ้นหัวใจตีบ

กลุ่มเสี่ยงที่ควรเข้ารับการตรวจ

แพทย์อาจแนะนำให้ตรวจ echocardiogram หากคุณอยู่ในกลุ่มเสี่ยงต่อโรคหัวใจ เช่น

• • ผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นโรคหัวใจ – หากพ่อแม่หรือพี่น้องเคยเป็นโรคหัวใจ ควรเข้ารับการตรวจเพื่อตรวจหาความผิดปกติที่อาจถ่ายทอดทางพันธุกรรม
  • ผู้ที่มีภาวะความดันโลหิตสูง (hypertension) – ความดันสูงเรื้อรังอาจส่งผลต่อโครงสร้างของหัวใจ เช่น ทำให้กล้ามเนื้อหัวใจหนาขึ้น
  • ผู้ที่มีคอเลสเตอรอลสูง (dyslipidemia) – ไขมันในเลือดสูงอาจนำไปสู่โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ
  • ผู้ที่เป็นโรคเบาหวาน (diabetes) – ผู้ป่วยเบาหวานมีความเสี่ยงต่อโรคหัวใจสูงกว่าคนทั่วไป
  • ผู้ที่เป็นโรคอ้วน หรือมีน้ำหนักเกิน – น้ำหนักตัวที่มากเกินไปเพิ่มภาระให้หัวใจทำงานหนักขึ้น
  • ผู้ที่สูบบุหรี่ หรือดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ – บุหรี่และแอลกอฮอล์เป็นปัจจัยเสี่ยงที่เพิ่มโอกาสเกิดโรคหัวใจ
  • ผู้ที่มีภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ – เช่น ภาวะหัวใจห้องบนสั่นพลิ้ว (atrial fibrillation)
  • ผู้ที่แพทย์ต้องการติดตามผลการรักษาหรือโรคหัวใจที่เป็นอยู่

• • • • ผู้ที่เคยมีภาวะกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด หรือโรคหลอดเลือดหัวใจตีบ
      • ผู้ที่ได้รับการผ่าตัดหัวใจ หรือทำบอลลูนขยายหลอดเลือดหัวใจ
      • ผู้ที่มีโรคลิ้นหัวใจ และต้องติดตามการทำงานของลิ้นหัวใจ
      • ผู้ที่มีภาวะหัวใจล้มเหลว และต้องติดตามการทำงานของหัวใจ

การตรวจคลื่นเสียงสะท้อนหัวใจ (echocardiogram) สามารถช่วยวินิจฉัยโรคหัวใจและภาวะผิดปกติต่าง ๆ ได้อย่างแม่นยำ โดยโรคที่สามารถตรวจพบได้มีดังนี้

1. โรคลิ้นหัวใจผิดปกติ (valvular heart disease)

• ลิ้นหัวใจรั่ว (valvular regurgitation) – ลิ้นหัวใจปิดไม่สนิท ทำให้เลือดไหลย้อนกลับ
• ลิ้นหัวใจตีบ (valvular stenosis) – ลิ้นหัวใจเปิดไม่เต็มที่ ทำให้เลือดไหลผ่านได้ยาก

2. ภาวะหัวใจโต หรือกล้ามเนื้อหัวใจผิดปกติ (cardiomyopathy)

• กล้ามเนื้อหัวใจหนาผิดปกติ (hypertrophic cardiomyopathy) – มักเกี่ยวข้องกับพันธุกรรม และอาจทำให้หัวใจทำงานผิดปกติ
• กล้ามเนื้อหัวใจเสื่อม (dilated cardiomyopathy) – หัวใจขยายตัวผิดปกติ ทำให้การสูบฉีดเลือดลดลง
• ภาวะกล้ามเนื้อหัวใจแข็งตัว (restrictive cardiomyopathy) – กล้ามเนื้อหัวใจแข็งตัว ทำให้หัวใจสูบฉีดเลือดได้ยากขึ้น

3. ภาวะหัวใจล้มเหลว (heart failure)

• ช่วยประเมินว่า หัวใจบีบตัวและสูบฉีดเลือดได้ดีแค่ไหน
• ตรวจหาภาวะน้ำท่วมปอดจากหัวใจล้มเหลว

4. โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ (coronary artery disease – CAD)

• ช่วยวินิจฉัยภาวะหัวใจขาดเลือด โดยเฉพาะเมื่อทำ stress echocardiogram

5. ลิ่มเลือดในหัวใจ (intracardiac thrombus)

• โดยเฉพาะในผู้ป่วยหัวใจเต้นผิดจังหวะ (atrial fibrillation-AF) ซึ่งมีความเสี่ยงเกิดลิ่มเลือดที่อาจหลุดไปอุดตันเส้นเลือดสมอง

6. ความผิดปกติของผนังกั้นห้องหัวใจ (septal defects)

• ผนังกั้นห้องหัวใจรั่ว (atrial septal defect – ASD, ventricular septal defect – VSD)
• ช่วยประเมินปริมาณเลือดที่ไหลผ่านรูรั่ว

7. ภาวะความดันโลหิตสูงในปอด (pulmonary hypertension)

• ตรวจวัดความดันในหลอดเลือดปอด เพื่อวินิจฉัยโรคที่เกี่ยวข้อง

8. โรคหัวใจพิการแต่กำเนิด (congenital heart disease)

• ตรวจพบ โครงสร้างผิดปกติของหัวใจตั้งแต่กำเนิด

9. เยื่อหุ้มหัวใจอักเสบ (pericarditis) และน้ำรอบหัวใจ (pericardial effusion)

• ตรวจหาน้ำที่สะสมรอบหัวใจ ซึ่งอาจเกิดจากการติดเชื้อ หรือภาวะอื่น ๆ